Bez FOMO. Jak przestać się martwić i odzyskać spokój w świecie online
Współczesny świat działa w trybie „zawsze online”. Powiadomienia, relacje, wiadomości, transmisje na żywo – wszystko dzieje się tu i teraz. W tym środowisku coraz więcej dzieci, młodzieży i dorosłych doświadcza zjawiska znanego jako FOMO – lęku przed tym, że coś nas ominie. To właśnie ono napędza nieustanne sprawdzanie telefonu, niepokój i przeciążenie psychiczne.
Ten artykuł pokazuje, czym naprawdę jest FOMO, jakie niesie zagrożenia oraz jak skutecznie przestać się martwić i odzyskać kontrolę nad własnym życiem – również w kontekście bezpieczeństwa dzieci.
Czym jest FOMO i dlaczego tak silnie na nas działa?
FOMO to przewlekły niepokój wynikający z przekonania, że inni przeżywają coś ważnego bez naszego udziału. Zjawisko to jest silnie powiązane z działaniem dopaminy, która odpowiada za mechanizm nagrody w mózgu.
Każda z rzeczy taka jak: nowa reakcja, wiadomość, liczba polubień - uruchamia krótkotrwały wyrzut dopaminy. To właśnie dlatego tak trudno oderwać się od aplikacji takich jak Instagram czy TikTok.
Ludzie często nie zdają sobie sprawy z tego, że mają problem z takimi sytuacjami jak np. brak spokoju psychicznego w momencie kiedy nie mają dostępu do telefonu. Masz telefon - jestes spokojny, zapomniałeś zabrać - wydaje Ci się, że coś się stanie, a Ty nie będziesz miała dostępu do sieci, do kontaktów czy połączenia z kimś bliskim. Kiedyś nie było telefonó i świat jakoś funkcjonował. Dzisiaj w wielu przypadkach już sma brak dostępu do sieci wywołuje niepokój u wielu osób. Również istotnym i niebezpiecznym jest aspekt porównywania się z innymi, a dokładniej porównywanie swojego życia z idealnym życiem celebrytów i influencerów pokazywanym przez nich w sieci.
Jak FOMO wpływa na psychikę dzieci i dorosłych?
U dzieci i nastolatków FOMO jest jednym z głównych czynników:
- uzależnienia od smartfona,
- spadku samooceny,
- zaburzeń snu,
- problemów z koncentracją,
- stanów lękowych i depresyjnych.
U dorosłych objawia się:
- przemęczeniem informacyjnym,
- chronicznym napięciem,
- wypaleniem,
- poczuciem „ciągłego niedoczasu”.
Zjawisko FOMO obniża poczucie bezpieczeństwa, bo mózg jest stale w trybie zagrożenia: „muszę sprawdzić, bo coś stracę”.
Dlaczego FOMO jest szczególnie groźne w kontekście cyberbezpieczeństwa dzieci?
Dziecko działające pod wpływem FOMO:
- szybciej klika w niebezpieczne linki,
- łatwiej udostępnia dane,
- częściej wysyła zdjęcia,
- bardziej ulega presji rówieśniczej.
To prosta droga do:
- manipulacji,
- cyberprzemocy,
- sekstingu,
- kontaktu z niebezpiecznymi osobami.
FOMO obniża czujność – a brak czujności to brak bezpieczeństwa.
Jak przestać się martwić i wyjść z pułapki FOMO?
1. Ustal konkretne granice technologiczne. Nie stosuj zasady „mniej telefonu” i tyle. W zamian za to ustal konkretne pory, kiedy Tweoje dziecko ma być offline. Ustal, że po godzinie 20:00 Twoje dziecko nie używa telefonu. Spróbuj ograniczyć ilość powiadomień z aplikacji społecznościowych na telefonie Twojego dziecka. Za każdym razem, kiedy Twoje dziecko usłyszy dźwięk powiadomienia na telefonie, jego uwaga przekierowuje się tylko na to powiadomienie, pozostałe rzeczy i świat przestaje istnieć. To nie jest zdrowe. To nie jest normalne. To nie pozwala na normalny i zdrowy rozwój mózgu Twojego dziecka.
2. Odzyskaj kontrolę nad informacją. Twoje dziecko nie musi wiedzieć wszystkiego. Naucz je wybierać to co istotne dla niego i jego rozwoju. Przeanalizuj z nim osoby, które obserwuje w mediach społecznościowych i przedyskutuj czy wszystkie te osoby są tego warte, czy ich obserwowanie wnosi do życia Twojego dziecka coś wartościowego. Zwróć uwagę jakie treści konsumuje Twoje dziecko. Uświadom dziecku co traci w czasie przeglądania powiadomień, zktórych większość jest zupełnie nieistotna.
3. Zamień reakcję na refleksję. Spróbuj wyrobić w dziecku nawyk, żeby zmiast automatycznego sięgania po telefon zadawał sobie pytanie: „Co teraz naprawdę jest dla mnie ważne?”
Kurs multimedialny - Ocal dziecko przed uzależnieniem i pedofilami
Pamiętaj, że FOMO znika tam, gdzie pojawia się poczucie sensu, obecności i więzi. Rzeczy takie jak: rozmowa, ruch, kontakt z naturą, wspólne spędzanie czasu to najlepsze lekarstwo i spoób na pozbycie sie efektu FOMO.
4. Ucz dzieci odporności psychicznej. Rygorystyczne zakazy nie są najlepszym rozwiązaniem. Dzieci się buntują i z tego powodu, często efekt jest zupełnie odwrotny niż ten zamierzony. Najlepsze rozwiążanie to rozmowa, edukacja, dobry przykład rodzica, wzmacnianie poczucia własnej wartości poza Internetem.
Bez FOMO = bez stałego napięcia
Życie bez FOMO to: lepszy sen, mniejszy stres, większa pewność siebie, lepsze relacje, większe bezpieczeństwo dzieci.
Nie chodzi o ucieczkę od technologii, ale o świadome korzystanie z niej. To właśnie świadomość jest dziś największą formą ochrony.
Chcesz więcej wiedzy i praktycznych porad? Zobacz mój ebook "Dzieci bezpieczne w sieci"